Barbara Paluchowa: człowiek wielu talentów odkrytych i jeszcze nieodkrytych
Kto nie zna w Piwnicznej-Zdroju pani Basi? Chyba nie ma takiej osoby. Kilkadziesiąt lat temu wraz z nieżyjącym już mężem – lekarzem sprowadziła się do Piwnicznej-Zdroju i głęboko zapuściła w tym przepięknym uzdrowisku korzenie.
W tym roku Barbara Paluchowa została zgłoszona do VII edycji konkursu o Nagrodę im. Ks. Prof. Bolesława Kumora w kategorii „Sądecki Autor”.
Rekomendowały ją do konkursu: Monika Wolańska, dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Piwnicznej - Zdroju oraz Maria Kulig, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Osób Przewlekle Chorych i Dzieci Niepełnosprawnych „Nasz Dom” w Piwnicznej.
- Barbara Krężołek-Paluch jest malarką, poetką, działaczką społeczną – uzasadniają jej wybór zgłaszające. - Stara się ocalić dziedzictwo kulturowe gminy Piwniczna-Zdrój. Pomysłodawczyni i organizatorka Zaduszek Poetyckich w Piwnicznej-Zdroju oraz Międzynarodowych Spotkań Poezji i Muzyki Gór "Wrzosowisko" i Międzynarodowego Konkursu Poetyckiego "Sen o Karpatach".
Barbara Krężołek-Paluch urodziła się w Kobylance. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, wydział Architektury Wnętrz. Jest artystą plastykiem, poetką piszącą w języku literackim, w gwarze górali nadpopradzkich i pogórzan. Animatorka kultury, dziennikarka, od urodzenia związana z Ziemią Sądecką, zwłaszcza z Krynicą i Piwniczną, gdzie mieszka i tworzy.
Naczelny plastyk Nowego Sącza w latach 1978 - 1983. Przez wiele lat redagowała lokalne pismo „Znad Popradu”, a potem była jego redaktorem naczelnym. Projektantka wnętrz, małych form architektonicznych (m.in. pomnik rozstrzelanych w Młodowie).
W twórczości literackiej, publicystycznej i plastycznej Barbary Paluchowej bardzo mocno obecna jest tematyka dotycząca naszego regionu. Poetka jest popularyzatorką piękna i osiągnięć Sądecczyzny. Z wielką troską przedstawia ważne dla nas sprawy i problemy. Jej twórczość jest znana szeroko w kraju i za granicą. Jest Kawalerem Orderu Uśmiechu, odznaczenia przyznawanego przez dzieci.
Pani Barbara Krężołek-Paluch to działaczka społeczna. Stara się ocalić dziedzictwo kulturowe gminy Piwniczna-Zdrój. By chronić gwarę górali nadpopradzkich zainicjowała wydawanie cyklicznego dodatku do gazety "Znad Popradu", zatytułowanego "Górolka i styl". Należy do Związku Literatów Polskich i Grupy Poetyckiej Sądecczyzna.
Tomiki poezji:
Wiersze (1991), Zielenią ku niebu (1993), Trawy płyną (1994), Dom bez okien (1996), Rozmowa z wiatrem (1999), W zwierciadle mojego czasu (2001), Moim górom (2004), Kusoczek Beskida (Odrobina Beskidu), polsko-rosyjski wybór wierszy (2005) Sankt Petersburg, W bioły izbie dusy (2007) – wiersze gwarowe, Na moim Drzewie (2008), Wyspy jaśminowe (2010).
W roku 2013 wydała album Dar Pamięci – dawni ludzie, rodziny, dawne domy. Przedstawia on dziedzictwo kulturowe miasta i gminy Piwniczna na podstawie starych dokumentów, zdjęć, opowieści rodzinnych, które gromadziła przez kilkanaście lat.
Napisała i zilustrowała książki poetyckie dla dzieci:
Za co babcia kocha Kraków (2000), O kwiatach i Agatce niejadce (2002), O góralce Hanusi i panience Danusi – dedykowana Danucie Szaflarskiej na stulecie urodzin; opowieść o Jej rówieśnikach z Kosarzysk. Autorka ponad 30. inscenizacji dla dzieci, scenografii i projektów strojów.
Antologie: Krakowska Noc Poetów, Staję się łąką, Promyczki dobroci i radości, Dar – Ludziom Solidarności, Godzina 21.37 i in.
Publikacje w prasie: Nowa Poezja, Akant, Matecznik, Topos, Sycyna, Przekrój, Gazeta Kulturalna, Gość Niedzielny, Magdalenka Literacka, Literat Krakowski, Dziennik Polski, Gazeta Krakowska, miesięcznik Sądeczanin i innych.
Audycje: Program I, PR Kraków, Radio PLUS, Radio ECHO, Radio ALFA, TV POLONIA, TVP III Regionalna. W 2014 r. TV pr. II Kraków w cyklu Aktywni 60+ nagrała film o życiu i twórczości poetki. Powstało 16 odcinków, a B. Paluchowa reprezentowała Małopolskę (film emitowany wielokrotnie, dostępny w Internecie).
Nagrody literackie w ogólnopolskich konkursach:
Złoty Wawrzyn – Konkurs poezji na 700-lecie Nowego Sącza 1994 r.
II nagr. w konkursie poezji religijnej, Ludźmierz 1999 r.
I nagr. w konkursie poezji religijnej im. Brandsteattera, Tarnów 2000 r.
Laur Tarnowskiej Starówki - XVII edycja konkursu
I i II nagr. w konkursie im. T.Staicha, Zakopane 2001 i 2003 r.
Grand Prix w IX konkursie Dać Świadectwo, Kraków 2001 r.
II nagr. w konkursie Wokół Krzyża – na stulecie Krzyża na Giewoncie 2001 r.
I nagr. w konkursie Harfa Gorców, Rabka 2004 r.
I kilkadziesiąt innych
Wyróżnienia i odznaczenia: Zasłużony Działacz Kultury, Kawaler Orderu Uśmiechu, Nagroda Starosty, Zasłużony dla Ziemi Sądeckiej, Gloria Artis (2009). Nagroda im. Wł. Orkana, Kawaler Orderu Błękitnej Niezapominajki (2015). W październiku 2016 roku poetka obchodziła 30-lecie twórczości literackiej.
IM.