IX Europejski Kongres Samorządów Mikołajki 2024. Jak rozwiązać zwrot butelek za kaucją i ich recykling

Ta kwestia była przedmiotem bardzo ciekawej dyskusji panelowej w Mikołajkach, a toczyła się ona pod hasłem „Zwrot plastikowych butelek za kaucją – pozytywne przykłady recyklingu”.

Moderatorem panelu była Agnieszka Sznyk, Prezes Zarządu, INNOWO. Uczestnikami dyskusji byli: Jakub Sprusiński, Dyrektor ds. Rozwoju Produktu i Sprzedaży, T-MASTER S.A., Konrad Nowakowski, Prezes, Polska Izba Odzysku i Recyklingu Opakowań, Paweł Lesiak, Wiceprezes Zarządu, Interzero Organizacja Odzysku Opakowań S.A., Katarzyna Michniewska, Prezes Zarządu, Eko Cykl Organizacja Odzysku Opakowań S.A., oraz Anita Palukiewicz, Partner, SSW Pragmatic Solutions.

System kaucyjny nie rozwiąże problemu recyklingu?

Konrad Nowakowski, stwierdził że system kaucyjny odczują wszyscy w tym konsumenci. Wszyscy mieszkańcy płacą takie same składki za wywóz śmieci, co jest niesprawiedliwym rozwiązaniem. Prezes zajmuje się  opakowaniami wielomateriałowe do płynnej żywności. Według szacunków potrzeba aż 810 tys. godzin oraz 320 nowych etatów pracy, aby oddać opakowania kaucyjne. System kaucyjny nie powinien być podstawowy, podstawą powinna być rozszerzona odpowiedzialność konsumenta.

Nie zgodziła się z tym moderatorka. Jej zdaniem system powinien opierać się nie na działaniach konsumenta, lecz na producencie. Jednak Konrad Nowakowski podkreślił, że system kaucyjny jest najmniej opłacalnym systemem, który nie wniesie dużych zmian liczbowych, a będzie się wiązał z ogromnym kosztem.

Jakub Sprusiński zaznaczył, że system kaucyjny na pewno będzie wdrożony. A teraz istotne jest czy mamy ambicje, żeby następnym pokoleniom zostawić lepszą planetę. Firma T-MASTER S.A. zajmuję się odpadami zostawionymi na osiedlu. Panelista zwrócił uwagę na problem, że nikt się nie zastanawia jak wdrożyć idea less waste, mieszkańców  w gminie nic nie motywuje, żeby lepiej planować  decyzje konsumpcyjne, a przecież w każdym działaniu tak ważne jest posiadanie motywacji. Nie ma obecnie metody liczenia zużycia żeby wzbudzić refleksje tak jak jest w przypadku liczników wody. Metody rozliczania mieszkańców z odpadów są nieaktualne i należy się tym zając.

Recykling musi się rozwijać, niezależnie czy będą kaucje

Paweł Leśnik mówił o pewnych trendach, które powinniśmy zachować, aby zostawić bogactwo naturalne przyszłym pokoleniom, mimo tego że będą to działania mało ekonomiczne. Branża recyklingu wystawiona jest na próbę, lecz plusy są liczniejsze niż minusy. Z wewnętrznych analiz wynika, że przetwarza się 40-45% butelek PET. Ustawa w tej kwestii jest dziurawa, niezadowalająca.  System kaucyjny zadziała w 2026 roku – czyli z mocnym opóźnieniem. Recykling chemiczny trzeba rozwijać, wydłużyć możliwość recyklingu.

Anita Palukiewicz zaznaczyła, że wprowadzenie recyklingu to wzięcie na siebie dużej odpowiedzialności. Ustawa kaucyjna mówi o selektywnej zbiórce, ale panelistka ma wątpliwości czy to się wydarzy. Zgadza się ona z Jakubem Sprusińskim, że trzeba zwiększać selektywną zbiórkę odpadów w gmianach.

Katarzyna Michniewska uważa, że trzeba ograniczyć ilość jednorazowych plastyków w naszym otoczeniu. Ale jednak nie jesteśmy w stanie funkcjonować bez tworzyw sztucznych. Recykling w latach 60-ch był prosty, teraz ten recykling musi mieć nowe rozwiązania np. wyjściem jest rozwój recyklingu chemicznego.

Prezes Ekocykl pochwaliła rozwiązania japońskie, które polegają na  spalaniu z odzyskiem energii. Obawy panelistki dotyczyły m.in. tego jak sektor MŚP poradzi sobie z ustawą oraz tego, że butelkomaty będą szpecić nasze otoczenie.

(Zbigniew Biskupski) fot. archiwum forum-ekonomiczne.pl